Xəbər - Elçin Mehdiyev – Trend:
Aprelin 28-də Milli Məclisin Sədri Sahibə Qafarova bir sıra ölkələrin parlament rəhbərlərinin “Beynəlxalq sülh və etimadın möhkəmləndirilməsində parlamentarilərin rolu” mövzusunda onlayn görüşündə iştirak edib. Türkmənistan parlamentinin təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə təşkil olunan görüşdə spiker Sahibə Qafarova çıxış edib.
Milli Məclisdən AzerTimes-a verilən məlumata görə, o, qeyd edib ki, bu gün qloballaşan dünyada sülh və inamın möhkəmləndirilməsində beynəlxalq və regional parlament təşkilatları ilə yanaşı, milli parlamentlər də xüsusi rol oynayır. Bəşəriyyətin üzləşdiyi qlobal problemlərin həlli üçün dünya ölkələri parlamentlərinin həm ikitərəfli formatda, həm də beynəlxalq və regional təşkilatlar çərçivəsində əməkdaşlığından çox şey asılıdır. Bu gün parlamentlərarası əməkdaşlıq beynəlxalq aləmdə sülh və sabitliyin bərqərar olmasında, dünya siyasətinin aktual problemlərinin həllində, habelə mövcud beynəlxalq hüquq normalarına riayət olunmasında ölkələrə geniş imkanlar yarada bilər.
Görüşdə artıq tarixə qovuşmuş Dağlıq Qarabağ münaqişəsi haqqında da danışan Milli Məclisin Sədri qeyd edib ki, Ermənistan 30 ilə yaxın Azərbaycan ərazilərinin 20 faizini işğal altında saxlayıb. Həmin dövrdə sözügedən işğal nəticəsində ölkəmizin üzləşdiyi çətinliklərə münasibətdə beynəlxalq birliyin susqunluğu və heç bir tədbir görməməsi müasir dünyada mövcud olan ikili standartlardan xəbər verir. Lakin 2020-ci ilin payızında Ermənistanın təxribatları nəticəsində yenidən alovlanan münaqişəyə 44 günlük Vətən müharibəsində son qoyuldu və Azərbaycan öz torpaqlarını Ermənistan işğalından azad etdi. Bununla da bölgəmizdə yeni reallıqlar yarandı. Azərbaycan Prezidentinin, Rusiya Prezidentinin və Ermənistan Baş nazirinin 2020-ci il 10 noyabr tarixli bəyanatı bölgədə sülhün bərqərar olması və əməkdaşlığın yeni mərhələsi üçün mühüm bir mərhələdir.
Sahibə Qafarova xatırladıb ki, Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev bəyənatın imzalanmasını yüksək qiymətləndirib və uzunmüddətli sülhün təmin edilməsi və bölgənin daha da inkişafı üçün bu sənədin əhəmiyyətini qeyd edib. Azərbaycan Prezidenti çıxışlarında müharibədən sonrakı dövrdə həm regional, həm də dost ölkələr üçün yeni əməkdaşlıq, rabitə, nəqliyyat dəhlizləri yaratmaq imkanı meydana gəldiyini vurğulamışdır.
Çıxışında Milli Məclisin Sədri Ermənistan parlamentinin spikerinin fikirlərinə cavab olaraq bildirib ki, 44 günlük müharibə dövründə Ermənistan tərəfindən müxtəlif ölkələrdən terrorçular – Suriyadan, Livandan, bəzi Avropa dövlətlərindən etnik ermənilər münaqişə zonasına gətiriliblər. Azərbaycan öz ərazilərini təxribatçı qruplardan, silahlı dəstələrdən, terrorçulardan təmizləməyə nail oldu. Bununla da Azərbaycan BMT Təhlükəsizlik Şurasının 4 qətnaməsini faktiki olaraq özü yerinə yetirdi, ərazi bütövlüyünü, ədaləti bərpa etdi.
Spiker təəssüf hissi ilə qeyd edib ki, Ermənistan tərəfindən gizli şəkildə Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazilərinə təxribatçı diversantların, terrorçuların göndərilməsi faktları mövcuddur. Bu da 10 noyabr tarixli bəyanatın Ermənistan tərəfindən kobud şəkildə pozulması deməkdir və bölgədə sülhü və təhlükəsizliyi pozmağa yönəlib. Ona görə də Azərbaycan Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti və Müdafiə Nazirliyinin antiterror əməliyyatı zamanı tutulan təxribatçı, diversant qruplar hərbi əsirlər hesab edilə bilməzlər.
Xocalı soyqırımı barədə də görüş iştirakçılarına məlumat verən Sahibə Qafarova xatırladıb ki, 1992-ci ildə Ermənistan silahlı qüvvələri Azərbaycanın Xocalı şəhərində soyqırım aktı törədiblər. Dəhşətli cinayət əməli nəticəsində 613 nəfər dinc azərbaycanlı milli mənsubiyyətinə görə vəhşicəsinə qətlə yetirilib. 487 nəfər şikəst edilib, 1275 sakin girov götürülərək amansız işgəncələrə məruz qalıb. 150 nəfərin, o cümlədən 68 qadının və 26 uşağın taleyi bu günədək məlum deyildir.
Milli Məclisin Sədri daha sonra bildirib ki, Azərbaycan artıq üçtərəfli bəyanatdan irəli gələn bütün öhdəliklərini yerinə yetirib. Azərbaycan hökuməti 30 illik işğalın nəticələrinin aradan qaldırılmasına yönəlmiş əməli addımlara başlayıb və artıq bu istiqamətdə geniş proqramlar həyata keçirilməkdədir.
Görüşdə Türkmənistan Milli Şurası Məclisinin Sədri Gülşat Məmmədova, Rusiya Federasiyası Federal Məclisi Federasiya Şurasının Sədri Valentina Matviyenko, Belarus Respublikası Milli Assambleyası Nümayəndələr Palatasının Sədri Vladimir Andreyçenko, Çin Xalq Respublikası Ümumçin Xalq Nümayəndələri Məclisi Daimi Komitəsinin Sədri Li Çjanşu, Moldova Respublikası Parlamentinin Sədri Zinaida Greçanıy, Pakistan İslam Respublikası Parlamenti Senatının Sədri Məhəmməd Sadiq Sancrani, Türkiyə Böyük Millət Məclisinin Sədri Mustafa Şentop, Tacikistan Respublikası Ali Məclisi Nümayəndələr Palatasının Sədri Mahmadtoir Zokirzoda Zoir, Özbəkistan Ali Məclisi Senatının Sədri Tənzilə Narbayeva, Ermənistan parlamentinin spikeri Ararat Mirzoyan, Qazaxıstan Respublikası Parlamenti Senatı Sədrinin müavini Nurlan Abdirov, Qırğızıstan Joqorku Keneşinin (parlamentinin) Sədrinin müavini Aida Kaysmaliyeva, Özbəkistan Respublikası Ali Məclisinin Qanunvericilik Palatasının Sədri Nurdinjon İsmoilov çıxış ediblər. Həmçinin Yaponiya Parlamenti Nümayəndələr Palatasının Sədri Tadamori Oşima, Koreya Respublikası Milli Assambleyasının Sədri Pak Byon Syouq, Əfqanıstan İslam Respublikası Parlamentinin Yuxarı Palatasının sədri Məhəmməd Aləm İsədyar videomüraciəti dinlənilib.
Çıxışlarda müzakirə olunan məsələlərə toxunulub, gələcək əməkdaşlıqla bağlı fikirlər səsləndirilib.