2024-cü ilin 8 ayı – yanvar-avqust aylarında Ermənistan 9 milyard 694 milyon 745,3 min dollar dəyərində məhsul ixrac edib ki, bu da əvvəlki illə müqayisədə 2,1 dəfə çoxdur.
AzerTimes xəbər verir ki, bu barədə Ermənistan mətbuatı məlumat yayıb.
“Ermənistandan ixracın həcminə görə Rusiya ənənəvi olaraq lider idisə, indi ixracın strukturu dəyişir, bu dəfə lider Birləşmiş Ərəb Əmirlikləridir. 8 ay ərzində Ermənistan ən çox Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə ixrac edib – 4 milyard 311 milyon 465,6 min dollar, bu da əvvəlki illə müqayisədə 7,3 dəfə çoxdur.
Rusiya ikinci yerdədir, Rusiyaya ixrac 19,5% azalıb.
Çin Ermənistandan ixrac həcminə görə üçüncü yerdədir, 839 milyon 999,8 min dollar, keçən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 3 dəfə artım olub”, – məlumatda deyilir.
Ermənistanın 8 ay ərzində “ixrac rekordlarını” şərh edən iqtisadçı ekspert Armen Ktoyan bunu ixracın əmtəə strukturunda baş verən dəyişikliklə əlaqələndirib:
“İxracımızın əmtəə strukturunda 2023-cü ilin sonundan başlayaraq qiymətli metalların və daşların rolunun kəskin artdığını göstərən proseslər baş verir. Bunun sayəsində həm əmtəə strukturu, həm də ölkələrin strukturu dəyişir. Ermənistana Rusiyadan “qiymətli daşlar, metallar” başlığı altında böyük həcmdə mallar gətirilir. Müəyyən emaldan keçdikdən sonra bu məhsul ayrı-ayrı ölkələrə, ilk növbədə BƏƏ-yə ixrac olunur. Bunun sayəsində BƏƏ-nin ixrac strukturumuzdakı payı bir maddə sayəsində kəskin şəkildə artaraq 50%-ə yaxınlaşıb. Bu, bir tərəfdən göstəriciləri yaxşılaşdırmağa imkan versə də, digər tərəfdən ölkədə ciddi əlavə dəyər yaradıldığını və ya iqtisadi potensialın əhəmiyyətli dərəcədə artdığını söyləməyə imkan vermir”.
Ermənistandan Rusiyaya ixracın azalmasına gəlincə, iqtisadçı bunu iki amillə izah edib:
“Birincisi, Ermənistandan Rusiyaya reeksport edilən mallarla bağlıdır. Müharibə başlayandan (Ukrayna savaşı – red.) sonrakı iki il ərzində maşın, avadanlıq və texniki vasitələrin ixracı təxminən 20 dəfə artdı. Bizim kifayət qədər yüksək bazamız var idi, o, pik nöqtəsinə çatdı. Və sonra azalma olmalı idi. Bizdə azalma müşahidə olunur, ilk növbədə, əvvəllər sürətli artımın qeydə alındığı analoji maddələr üzrə indi müəyyən düzəlişlər edilir. Rusiyaya ixracın azalmasında başqa bir amil, rublun devalvasiyası səbəbindən ənənəvi olaraq ixrac olunan malların Rusiya bazarında rəqabət qabiliyyəti problemidir. Rublun devalvasiyası şəraitində Rusiya bazarında rəqabət aparmaq kifayət qədər çətinləşib. Bu, ixrac bazarı Rusiya olan ənənəvi istiqamətlərimiz üçün əlavə problemlər yaradır. Burada da müəyyən azalma var. Ümumi Aİİ bazarına gəlincə, 8 ay ərzində Aİİ ölkələrinə ixrac 18,4% azalaraq 2 milyard 51 milyon 574,7 min dollar təşkil edib. Aİİ ilə ticarət dövriyyəsinin 95%-i Rusiyanın payına düşür, ona görə də Rusiya ilə ticarətdə baş verən hadisələr Aİİ ilə həcmlərdə də əks olunur. AB ölkələrinə də ixrac 8 ayda 24,2% azalaraq 391 milyon 279,6 min dollar təşkil edib”.
Göründüyü kimi, Ermənistan yalnız Rusiyaya tətbiq edilən sanksiyaları dəlməklə ticarətini genişləndirir. BƏƏ-yə göndərilən “qiymətli metallar və daşlar” isə əlbəttə ki, Rusiyanın almaz və qızıllarıdır.