Beynəlxalq Valyuta Fondu anti-Rusiya sanksiyalarının mümkün
iqtisadi nəticələrinin yumşaldılmasında Mərkəzi Asiya ölkələrinə
dəstək verməyə hazırdır.
Bu barədə AzerTimes-a
Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF) Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiya
Departamentinin direktoru Cihad Azur bildirib.
C.Azur qeyd edib ki, Mərkəzi Asiya ölkələri anti-Rusiya
sanksiyaları kontekstində regionda artan qeyri-müəyyənliyin və bir
sıra geosiyasi amillərin uzunmüddətli təsirini hiss edəcəklər.
Onun sözlərinə görə, neft, qaz və metal kimi əmtəələri ixrac
edən ölkələr həmin məhsulların daha yüksək ixrac qiymətlərindən
faydalanacaqlar ki, bu da onların xarici və fiskal mövqelərini
gücləndirməlidir:
“Eyni zamanda, Mərkəzi Asiya ölkələrinin istər mal və ya
xidmətlərinin ixracına tələbin zəifləməsi, istərsə də turizm
sektoru (bu ölkələrdən gələn turistlərin 27 faizi Rusiyaya gedir),
pul köçürmələrinin azalması ilə əlaqədar Rusiyadakı iqtisadi
tənəzzülün və sanksiyaların təsirini hiss edəcəyi gözlənilir, bu da
xüsusilə həssas əhalinin gəlirlərinə təsir göstərir (Qırğızıstan və
Tacikistanda ÜDM-in 20 faizindən çoxu Rusiyadan pul
köçürmələridir). Və ya investisiyaların, xüsusilə enerji və
mədənçıxarma sektorlarında azalma və ya yüksək inflyasiya, xüsusilə
ərzaq və enerji qiymətləri ilə öz təsirini göstərə bilər, bu da
aşağı gəlirli istehlakçıların yükünü artıracaq”, – deyə C.Azur qeyd
edib.
Mərkəzi Asiya ölkələrinin bu təsirləri azaltmaq üçün hansı
tədbirləri görməli olduğunu şərh edən C.Azur bildirib ki, bu
vəziyyətdə hər kəsə uyğun yanaşma yoxdur, çünki təsirlərin
xarakteri və miqyası ölkə şəraitindən asılı olaraq dəyişəcək.
Birincisi, o qeyd edib ki, mövcud fiskal siyasət məkanı
uzunmüddətli perspektivdə dövlət borcunun davamlılığını qorumaqla,
əhalinin ən həssas təbəqələrini dəstəkləmək üçün istifadə
edilməlidir:
“Daha geniş şəkildə, cavab tədbirləri ölkədən ölkəyə çox fərqli
olan və bir çox hallarda COVID-19 pandemiyası zamanı ağır zərbələrə
məruz qalmış mövcud buferləri nəzərə almalıdır. Bəzi ölkələr
inflyasiya təzyiqlərinə qarşı durmaq üçün artıq pul siyasətini
sərtləşdiriblər, lakin qlobal əmtəə qiymətləri artdıqca və maliyyə
şərtləri sərtləşdikcə daha çox ehtiyac ola bilər. Mümkün olan
yerdə, məzənnənin tənzimlənməsi də xarici şokların ən azı bir
hissəsini kompensasiya etməyə kömək etməlidir. Makroprudensial
siyasət maliyyə sektoru risklərini azaltmağa kömək etməlidir”.
C.Azur bildirib ki, nəhayət, bu makro-maliyyə siyasət tədbirləri
gələcək inkişaf və iş yerlərinin yaradılması üçün mühüm əhəmiyyət
kəsb etdiyi üçün özəl sektorun inkişafını və investisiyaları təşviq
etmək üçün davam edən islahatlarla dəstəklənməlidir:
“BVF hadisələrin inkişafını yaxından izləyir və Mərkəzi Asiya
ölkələri üçün nəticələrini qiymətləndirir. Fond onların hər birinə
siyasi məsləhətləşmələr, o cümlədən lazım gələrsə, maliyyə yardımı
göstərməyə hazırdır”.